Czyste Powietrze - Nowe zasady dotacji. Poznaj Kluczowe Zmiany (od kwietnia 2025)
Dobra wiadomość dla właścicieli domów jednorodzinnych! Po kilkumiesięcznej przerwie, 31 marca 2025 roku, program "Czyste Powietrze" powrócił w nowej, zreformowanej odsłonie.
Z budżetem wzmocnionym znaczącymi środkami, program ma na celu jeszcze skuteczniejszą walkę ze smogiem, wsparcie osób zagrożonych ubóstwem energetycznym i usprawnienie systemu dotacji. Nabór wniosków już ruszył i potrwa do 2032 roku. Sprawdź, jakie są najważniejsze zmiany!
Czyste Powietrze: Nowe Zasady, Nowe Możliwości
Reforma programu przynosi szereg istotnych modyfikacji, które warto znać przed złożeniem wniosku:
1. Koniec Dotacji na Kotły Gazowe: Nowa edycja skupia się na odnawialnych źródłach energii. Dofinansowanie obejmuje teraz głównie pompy ciepła, kotły na biomasę o podwyższonym standardzie oraz instalacje fotowoltaiczne. Przewidziano jednak okres przejściowy dla osób, które zakupiły kocioł gazowy przed zawieszeniem programu w listopadzie 2024.
2. Obowiązkowe Potwierdzenie Standardu Energetycznego: Aby zapewnić realne oszczędności energii, wprowadzono wymóg wykonania audytu energetycznego przed rozpoczęciem prac oraz przedstawienia świadectwa charakterystyki energetycznej po ich zakończeniu. Na przygotowanie tych dokumentów można otrzymać dodatkową dotację (do 1600 zł).
3. Wyższe Progi Dochodowe: Zwiększono progi dochodowe uprawniające do podwyższonego (do 70% kosztów netto) i najwyższego (do 100% kosztów netto) poziomu dofinansowania, co otwiera drzwi do większego wsparcia dla większej liczby gospodarstw domowych.
- Podstawowy poziom (do 40%): Dochód roczny do 135 000 zł.
- Podwyższony poziom (do 70%): Dochód miesięczny do 2250 zł/os. (gosp. wieloosobowe) lub 3150 zł (gosp. jednoosobowe).
- Najwyższy poziom (do 100%): Dochód miesięczny do 1300 zł/os. (gosp. wieloosobowe) lub 1800 zł (gosp. jednoosobowe), pod warunkiem spełnienia kryterium standardu energetycznego budynku.
4. Limity Kosztów i Racjonalizacja Wydatków: Wprowadzono maksymalne kwoty dotacji dla poszczególnych zadań oraz limity jednostkowe (np. na m² ocieplenia), aby zapobiegać sztucznemu zawyżaniu cen przez wykonawców.
5. Lista ZUM – Wybieraj Sprawdzone Urządzenia: Dofinansowanie na źródła ciepła (pompy ciepła, kotły na biomasę) jest możliwe tylko przy wyborze urządzeń z oficjalnej Listy Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM), dostępnej online.
6. Wsparcie Operatorów: Szczególnie dla osób ubiegających się o najwyższe dofinansowanie, wprowadzono bezpłatną pomoc operatorów (najczęściej gmin), którzy wesprą beneficjentów na każdym etapie procesu – od wniosku po rozliczenie.
7. Zmiany w Prefinansowaniu: Zaliczki (maksymalnie 35% dotacji) będą wypłacane bezpośrednio na konto beneficjenta po weryfikacji dokumentów, co zwiększa bezpieczeństwo finansowe inwestora.
8. Wymogi Formalne: Dotację można otrzymać tylko na jeden budynek mieszkalny, a wnioskodawca musi być jego właścicielem/współwłaścicielem od co najmniej 3 lat (z wyjątkiem sytuacji dziedziczenia).
Porównanie Zasad Programu: Kiedyś vs Teraz
Stan programu przed zmianami (do 28.11.2024):
| Kategoria | Przed zmianami |
|---|---|
| Status Programu | Działał, ale wymagał zmian |
| Dofinansowanie Kotłów Gazowych | Dostępne |
| Audyt Energetyczny / Świadectwo | Nie zawsze wymagane / zależne od zakresu |
| Progi dochodowe – Podstawowy | Roczny dochód do 135 000 zł |
| Progi dochodowe – Podwyższony | 1894 zł/os. (wieloosobowe), 2651 zł (jednoosobowe) |
| Progi dochodowe – Najwyższy | 1090 zł/os. (wieloosobowe), 1526 zł (jednoosobowe) |
| Koszty kwalifikowane | Mniej precyzyjne, ryzyko zawyżania cen |
| Lista ZUM | Rekomendowany, nie zawsze obowiązkowy |
| Rola Gmin / Operatorów | Głównie punkty informacyjno-konsultacyjne |
| Prefinansowanie (Zaliczki) | Możliwość wypłaty na konto wykonawcy |
| Własność Nieruchomości | Ogólny wymóg własności / współwłasności |
| Liczba Budynków | Potencjalnie możliwe na więcej niż jeden |
| Kontrole | Mniejsza skala |
Stan programu po zmianach (od 31.03.2025):
| Kategoria | Po zmianach |
|---|---|
| Status Programu | Wznowiony, zreformowany |
| Kotły gazowe | Brak (z okresem przejściowym) |
| Audyt / Świadectwo | Obowiązkowe (dotacja do 1600 zł) |
| Dochód – podstawowy | Bez zmian (do 135 000 zł, 40%) |
| Dochód – podwyższony | 2250 zł/os., 3150 zł (1 os.) – 70% |
| Dochód – najwyższy | 1300 zł/os., 1800 zł (1 os.) – 100% + standard budynku |
| Koszty kwalifikowane | Limity kwot i kosztów jednostkowych |
| Lista ZUM | Obowiązkowa (pompy ciepła, kotły na biomasę) |
| Rola gmin | Operatorzy z kompleksowym wsparciem |
| Prefinansowanie | Na konto beneficjenta (do 35%) |
| Własność nieruchomości | Min. 3 lata (z wyjątkiem dziedziczenia) |
| Liczba budynków | Tylko jeden budynek/lokal z KW |
| Kontrole | Więcej kontroli na miejscu |
Uwaga: Tabela przedstawia główne zmiany. Zawsze warto zapoznać się z aktualnym regulaminem programu na oficjalnej stronie
Dotacje do pomp ciepła w programie Czyste Powietrze
W programie "Czyste Powietrze" (w wersji obowiązującej od 31 marca 2025 r.) wysokość dotacji na pompę ciepła zależy od dwóch głównych czynników:
1. Poziomu dofinansowania, który jest ustalany na podstawie dochodów wnioskodawcy:
- Podstawowy: do 40% kosztów kwalifikowanych netto.
- Podwyższony: do 70% kosztów kwalifikowanych netto.
- Najwyższy: do 100% kosztów kwalifikowanych netto (dodatkowo wymagany jest standard energetyczny budynku - zapotrzebowanie na energię powyżej 140 kWh/m²/rok).
2. Rodzaju pompy ciepła.
Wprowadzono maksymalne kwoty dotacji dla poszczególnych typów pomp ciepła. Oznacza to, że dofinansowanie wyniesie określony procent (40%, 70% lub 100%) faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowanych netto (zakup + montaż), ale nie więcej niż wskazana poniżej kwota maksymalna dla danego typu pompy i poziomu dofinansowania:
Dofinansowanie do pomp ciepła wg poziomu dochodowego:
| Rodzaj pompy ciepła | Poziom Podstawowy (do 40%) | Poziom Podwyższony (do 70%) | Poziom Najwyższy (do 100%) |
|---|---|---|---|
| Pompa ciepła powietrze/powietrze | do 4 480 zł | do 7 840 zł | do 11 200 zł |
| Pompa ciepła powietrze/woda | do 12 600 zł | do 22 000 zł | do 31 500 zł |
| Pompa ciepła powietrze/woda (o podwyższonej klasie efektywności) |
do 14 080 zł | do 24 640 zł | do 35 200 zł |
| Gruntowa pompa ciepła (o podwyższonej klasie efektywności) |
do 18 000 zł | do 31 500 zł | do 45 000 zł |
| Dolne źródło ciepła dla gruntowej pompy ciepła |
do 8 000 zł | do 14 000 zł | do 20 000 zł |
Maksymalne kwoty dotacji na pompę ciepła (netto):
Ważne uwagi:
-
Koszty kwalifikowane netto: Dotacja liczona jest od wartości netto (bez VAT) zakupu i montażu pompy ciepła. Podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowanym.
-
Maksymalne kwoty: Są to górne limity dotacji na samo urządzenie z montażem. Jeśli koszt zakupu i montażu (netto) będzie niższy niż iloczyn procentu dofinansowania i maksymalnej kwoty, otrzymasz dofinansowanie liczone jako procent od faktycznego kosztu. Jeśli koszt będzie wyższy niż maksymalna kwota dotacji dla danego poziomu, otrzymasz maksymalną kwotę dotacji.
-
Lista ZUM: Aby otrzymać dofinansowanie, wybrana pompa ciepła musi znajdować się na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM).
-
Klasa efektywności: Pompy ciepła muszą spełniać określone wymagania dotyczące klasy efektywności energetycznej (np. minimum A+ lub A++ w zależności od typu i temperatury zasilania).
-
Całkowita kwota dotacji: Maksymalna całkowita kwota dotacji w programie (obejmująca np. pompę ciepła, termomodernizację, instalacje PV) może wynieść nawet do 170 000 zł (w najwyższym poziomie dofinansowania, przy kompleksowej termomodernizacji z gruntową pompą ciepła), ale limity na poszczególne elementy (jak pompa ciepła) nadal obowiązują.
Należy pamiętać, że są to maksymalne kwoty i limity. Dokładna wysokość dofinansowania będzie zależeć od indywidualnej sytuacji, w tym od faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowanych oraz spełnienia wszystkich warunków programu. W celu uzyskania szczegółowych wyliczeń dla konkretnej inwestycji, warto zapoznać się z pełnym regulaminem programu lub skorzystać z dostępnych narzędzi kalkulacyjnych i doradztwa.
Czyste Powietrze: Dlaczego Zmiany Były Konieczne?
Czasowe zawieszenie programu i wprowadzone zmiany były odpowiedzią na potrzebę uszczelnienia systemu, ograniczenia nadużyć i zwiększenia efektywności wydatkowanych środków. Nowe zasady mają lepiej chronić beneficjentów i kierować wsparcie tam, gdzie jest ono najbardziej potrzebne.
Skorzystaj z Programu Dotacyjnego Czyste Powietrze!
Nowe "Czyste Powietrze" to wciąż ogromna szansa na poprawę komfortu cieplnego, obniżenie rachunków za energię i przyczynienie się do poprawy jakości powietrza w Twojej okolicy. Jeśli planujesz termomodernizację domu lub wymianę starego źródła ciepła, zapoznaj się ze szczegółowymi warunkami programu.
Gdzie Szukać Informacji na temat programu Czyste Powietrze?
Najbardziej aktualne i szczegółowe informacje znajdziesz zawsze na oficjalnej stronie internetowej programu czystepowietrze.gov.pl, a także kontaktując się z infolinią, Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) lub lokalnym punktem konsultacyjno-informacyjnym w Twojej gminie.
FORMULARZ